20

Sesja | Obrady
Temat
Tematem publicznej sesji naukowej odbywającej się w ramach XX Sesji Stałej Konferencji były: „Archiwa, publikacje i badania dotyczące Emigracji, Polonii i Polaków za granicą".
Obrady
Obrady organizacyjnej części XX Sesji koncentrowały się przede wszystkim na tematach określanych jako rutynowe, a więc sprawozdaniach sekretariatu, skarbnika, instytucji członkowskich oraz innych sprawach bieżących.
Wśród nich na obszerniejszą wzmiankę w tym miejscu zasługuje przedstawiona przez sekretariat — zgodnie z ustaleniami poprzedniej sesji w Montrésor — informacja dotycząca Rady Porozumiewawczej Badań nad Polonią z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim. Istniejąca tam Rada powstała w następstwie aktywności nielicznej grupy osób z Gorzowa Wielkopolskiego, starającej się o uznanie i poparcie swych działań. W otoczeniu przeważa opinia, że jest to inicjatywa wdrażana „na siłę" — bez własnego środowiska naukowego i bez kontaktów z emigracją — tak że trudno uznać, aby stanowiła ona realizację zamierzeń inicjatorów pierwszego spotkania w Lublinie. W dyskusji padały głosy zarówno za ewentualnym podjęciem współpracy z tą Radą, jak i za preferowaniem bezpośrednich kontaktów z instytucjami krajowymi zajmującymi się profesjonalnie tematyką polonijną. Nie podjęto wspólnych ustaleń w tej sprawie.
Sesję otwartą w Rapperswilu zakończono tradycyjnie koncertem. Tym razem był to recital szopenowski Piotra Palecznego w Wielkiej Sali Rycerskiej zamku.
Referaty
Na sesji tej wygłoszono rekordową dotychczas liczbę referatów i komunikatów, które były zgrupowane w pięciu działach:
- Archiwa krajowe dotyczące Polonii i Polaków za granicą;
- Archiwa za granicą;
- Zbiory specjalne;
- Publikacje dotyczące Polonii i Polaków za granicą;
- Badania dotyczące Polonii i Polaków za granicą.
Prawie wszystkie referaty i komunikaty wygłoszone na sesji zostały opublikowane przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w książce pt. Ślady polskości. Polonia i Emigracja w świetle badań i źródeł historycznych, Warszawa 1999. Tom ten zawiera również kilka zamówionych dodatkowo przez wydawcę tekstów, poświęconych zbiorom Biblioteki Narodowej w Warszawie, Biblioteki XX Czartoryskich w Krakowie, Biblioteki Polskiej w Paryżu oraz tym zasobom Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, których kopie zostały przekazane do warszawskiego Archiwum Dokumentacji Mechanicznej.
LISTA REFERATÓW
Daria Nałęcz, Dokumentowanie dziejów Polonii w działalności polskich archiwów państwowych.
Lechosław Gawlikowski, Archiwa Radia Wolna Europa: ich struktura, zasięg i historia.
Zbigniew Pietrzyk, Materiały do dziejów emigracji polskiej w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.
Adolf Juzwenko, Zbiory polonijne w Zakładzie Narodowym im. Osso-lińskich, w tym archiwum Wacława Gąsiorowskiego.
Marian Butkiewicz, Emigranci polscy w archiwach Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Wanda Karkucińska, Archiwalia polskich emigrantów w Bibliotece Kórnickiej.
Andrzej Kunert, Zasoby działu rękopisów Biblioteki Narodowej dotyczące Emigracji i Polaków za granicą.
Mirosław A. Supruniuk, Archiwum kultury i piśmiennictwa emigracji polskiej po 1939 r. na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.
Maciej Siekierski (wygłosił Władysław Stępniak), Zbiory polskie Instytutu Hoovera.
Roman Nir, Polskie zbiory archiwalne w Stanach Zjednoczonych.
Robert Danieluk, Polonika w zbiorach watykańskich.
Elżbieta Walle, Polonika w działach specjalnych Bibliotheque Nationale de France.
Magdalena Szkuta, Emigracyjne polonika w zbiorach British Library.
Michał Kwiatkowski, O przeszłości i archiwach „Narodowca".
Andrzej Suchcitz, Londyńskie archiwa dotyczące Polonii i Polaków w Wielkiej Brytanii.
Stanisław Morawski, O próbach zinwentaryzowania archiwaliów dotyczących Polaków we Włoszech.
Jacek Sygnarski, O archiwach polonijnych w Szwajcarii.
Eugenia Maresch, J. Retinger w świetle dok. Biblioteki Polskiej w Londynie oraz brytyjskich archiwów narodowych 1914—1918.
Ewa Bobrowska-Jakubowska, Informacja o losach dzieł i archiwaliów artystów polskich we Francji.
Aleksander J. Szkuta, Polskie archiwum wojenne 17.01.1915 — 16.04.1922.
Anna Buchmann-Wantuch, O archiwum i pamiątkach po Józefie Mackiewiczu w Muzeum Polskim w Rapperswilu.
Jan Lewandowski, Publikacje o Polonii w latach 1949-1989. Próba charakterystyki, klasyfikacji i oceny.
Dobrosława Platt, Druki zwarte i czasopisma w Ossolineum dotyczące Polonii i Polaków za granicą.
Zbigniew Judycki, Biografistyka polonijna w badaniach i publikacjach w kraju i za granicą.
Andrzej Kunert, O przedsięwzięciach wydawniczych dotyczących Polonii inicjowanych przez Bibliotekę Narodową.
Kazimierz Dopierała, O Encyklopedii Emigracji polskiej i Polonii.
Jan Zieliński, O książce o polskich śladach w Szwajcarii pt. Nasza Szwajcaria.
Władysław Miodunka, Stan badań nad Polonią i Polakami w świecie.
Edward Walewander, Wkład Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w badania nad Polonią.
Tadeusz Radzik, Stan badań nad emigracją w Polsce po II wojnie światowej. Ośrodki naukowe oraz tematy badawcze.
Janusz Cisek, Kilka uwag na temat potrzeby koordynacji wysiłków w procesie opracowywania informatorów o zbiorach instytucji emigracyjnych.
Władysław Stępniak, Archiwalia polonijne w kraju i za granicą w działalności Stowarzyszenia Archiwistów Polskich.
Ferdynand Ruszczyc, Zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie dotyczące polskiej Emigracji na Zachodzie.
Piotr Mojski, Internet jako idealna droga udostępniania zbiorów archiwalnych.