Współpraca jak piękna róża — posiada kolce. Wymaga odwagi, optymizmu, emocjonalnego podejścia i gotowości do kompromisu.

W 1954 roku jednostronną uchwałą Rady Ministrów władze komunistyczne usunęły z Uniwersytetu Jagiellońskiego Wydział Teologiczny.

Stolica Apostolska w 1959 roku wydała dekret stwierdzający, że Wydział Teologiczny zgodnie z j ego ustanowieniem i charakterem „trwa pod kierownictwem jednej władzy kościelnej i na przyszłość ma się kształtować wedle praw ustanowionych przez Stolicę Apostolską”. Dzięki staraniom kardynała Karola Wojtyły Wydziałowi temu został przyznany w 1974 roku zaszczytny tytuł Papieski. Przełomowym wydarzeniem w dziejach Wydziału Teologicznego w Krakowie było wydanie, przez Ojca Świętego Jana Pawła II, dnia 8 grudnia 1981 roku dekretu Motu proprio Beata Hedvigis, na mocy którego ustanowiona została Papieska Akademia Teologiczna.

Papieska Akademia Teologiczna przejęła tradycje zasłużonego dla kultury narodu i Kościoła w Polsce Wydziału Teologicznego UJ.

Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie jest jedną z głównych bibliotek uczelni katolickich w Polsce i największa kościelną biblioteką w Krakowie. Nawiązuje do tradycji biblioteki Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a wraz z bibliotekami instytutowymi obsługuje trzy wydziały (Teologiczny, Filozoficzny i Historii Kościoła). Współpracuje z bibliotekami państwowymi i kościelnymi w kraju i za granicą.

Uczestniczy w sieci NUKAT oraz w Krakowskim Zespole Bibliotecznym stosującym system VTLS/VIRTUA, a także jest członkiem założycielem Federacji Bibliotek Kościelnych FIDES oraz Polskiej Biblioteki Internetowej.

Jedną z instytucji, z którą współpracuje prawie od samego początku jest Ośrodek Dokumentacji Jana Pawła II mieszczący się w Domu Polskim w Rzymie.

Od początku istnienia Dom Jana Pawła II w Rzymie był nie tylko domem dla pielgrzymów, ale zgodnie z inicjatywą i życzeniem Ojca Świętego ma on służyć jako ośrodek promieniowania polskiej kultury chrześcijańskiej i świadczyć o jej żywej obecności w Wiecznym Mieście, w Europie, w świecie. Z woli ofiarodawców Dom Polski jest żywym pomnikiem pontyfikatu i centrum dokumentującym działalność Papieża Polaka^[1].

Ośrodek gromadzi, porządkuje i opracowuje dostępne dokumenty dotyczące pontyfikatu Jana Pawła II w sposób bezpośredni i pośredni w trzech kierunkach: bibliotecznym, archiwalnymi muzealnym.

Na XV Sesji Stałej Konferencji Archiwów, Bibliotek i Muzeów Polskich Dyrektor Biblioteki PAT referat na temat: „Biblioteki kościelne w Polsce”^[2] zakończył słowami:

Chciałbym wyrazić nadzieję na dalszy rozwój kontaktów między bibliotekami w Polsce i bibliotekami w krajach, z których Państwo przybyliście, aby stawały się one w coraz większym stopniu — jak powiedział na otwarciu nowych pomieszczeń w Bibliotece Watykańskiej Ojciec Święty Jan Paweł II — uprzywilejowanym punktem odniesienia i szczególnym sanktuarium nauki i mądrości^[3].

W artykule na temat Ośrodka Dokumentacji zamieszczonym w książce Europejskie znaczenie świętej Jadwigi Królowej ks. M. Jagosz wymienia wszystkie instytucje z którymi Ośrodek współpracował do 2000 roku^[4]. Do tej listy trzeba dopisać jeszcze wiele nowych, które w ostatnim czasie przyczyniły się do promocji Ośrodka szczególnie w czasie Jubileuszu 25-lecia Pontyfikatu Jana Pawła II. Nie można tu nie wspomnieć wystawy pt. Pontyfikat przełomu tysiącleci, którą Ośrodek przygotował we współpracy z Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie, a którą zobaczyły miliony Polaków^[5].

Wśród wymienionych Instytucji oprócz zagranicznych trzeba podkreślić współpracę z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, uniwersytetami i bibliotekami w Łodzi, Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, a także z Papieską Akademią Teologiczną, a szczególnie z jej Biblioteką.

Współpraca z poszczególnymi Ośrodkami to osobny temat na referat. Ta wielorakość współpracy wynika z ogromnej różnorodności Pontyfikatu Jana Pawła II.

Prawie każda z instytucji Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek posiada swoją bibliotekę — często są to zbiory unikalne, których nie zniszczyła II wojna światowa i które zachowały się tylko w zbiorach zagranicznych. Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej posiada duży księgozbiór, gromadzony przez zakupy, wymianę i dary.

Fachowo opracowany księgozbiór w bazie PAT jest dostępny przez Internet i może służyć zarówno do robienia kwerend, jak i do opracowania poloników w zbiorach zagranicznych, a także promowania zbiorów bibliotek polonijnych. I stąd różne możliwości takiej współpracy.

Jako przykład może posłużyć pomoc pracowników PAT w opracowaniu wycinków prasowych gromadzonych przez GLOB dla ODP. Baza wycinków, które obecnie liczy 70 000 rekordów, jest opracowywana w programie PROLITE. Do bazy tej został opracowany indeks słów kluczowych — związanych ze zbieranym materiałem, dotyczącym pontyfikatu Jana Pawła II w języku polskim — podobny indeks w języku włoskim jest opracowany dla wycinków zbieranych z prasy zagranicznej w periodyku „Rasegnia Stampa” wydawanym przez Sekretariat Stanu na Watykanie. Indeks ten jest uzupełniany na bieżąco. Znajomość tematyki Pontyfikatu przez pracowników pozwala na rzeczowe opracowanie tego zbioru i na możliwości robienia różnych kwerend. Kwerendy te były wykorzystane m. in. przy opracowaniu pozycji: Papież Słowianin zwiastun nadziei, Toruń 2000.

W apelu Światowego Zjazdu Stowarzyszeń Bibliotekarzy z 1998^[6] czytamy m. in.:

Należy uświadamiać i przypominać społeczeństwu jak ważne są biblioteki i bibliotekarze (...), należy doceniać znaczenie barier językowych i dążyć do ich likwidacji, (...) trzeba pomagać bibliotekarzom rozumieć ich rolę we wdrażaniu informacyjnych technologii oraz nie pozwolić ekspertom od spraw technicznych narzucać co jest najważniejsze, bowiem mają być tylko doradcami bibliotekarzy — nie decydentami (...) trzeba utworzyć odpowiednie struktury dla współpracy, nowe, (...) wzmocnić i tworzyć nowe rozległe sieci współpracy.

a kończy go stwierdzenie:

(...) w jedności siła, pracować dlatego trzeba ze wszystkimi stowarzyszeniami nie tylko bibliotecznymi w kraju. Każde z nich dopełnia i potrzebuje drugiego.

Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej pragnie zaprosić do współpracy biblioteki polonijne. Biblioteka posiada swoją stronę internetową: www.pat.edu.pl, na której udostępnia katalog online, uzupełniany na bieżąco. Bardzo chętnie zamieści linki do bibliotek polonijnych.

Internet (w tym szczególnie poczta elektroniczna) pozwala na szybkie porozumiewanie się i możliwość służenia pomocą zarówno w znalezieniu informacji, jak i pomocy przy opracowywaniu księgozbiorów, a także na wymianę informacji.

Biblioteka jest członkiem Federacji Bibliotek Kościelnych FIDES — skupiającej ok. 100 polskich bibliotek teologicznych. Od roku 1995 w Bibliotece mieści się redakcja czasopisma „FIDES”^[7] — myślę, że mogłyby się znaleźć także artykuły Państwa.

W latach 1996-2002 powstały bazy obejmujące informacje o gromadzonych książkach i wydanej w postaci krążków CD i tu także jesteśmy otwarci na współpracę.

Pragnę również poinformować i zaprosić do współpracy w projekcie, którego pragnie się podjąć Biblioteka PAT we współpracy z innymi bibliotekami kościelnymi Krakowa: Cymelia bibliotek i archiwów teologicznych. Taki temat został podjęty z powodu braku ogólnej świadomości społecznej na temat dziedzictwa kulturowego w zakresie sztuki sakralnej, zbiorów kościelnych. Zdajemy sobie sprawę z tego, że ponadnarodowe dziedzictwo, jakim są średniowieczne zabytki kultury piśmienniczej, jest własnością całej zjednoczonej Europy i dlatego powinno być udostępnione dla szerokiej publiczności. Ciągle postępuje proces niszczenia tych zbiorów, które wymagają konserwacji. Przy braku wystarczających środków istnieje potrzeba zabezpieczenia tych bezcennych dokumentów przed kradzieżą.

Szczegółowymi celami zadań wykonywanych w trakcie trwania grantu będą: m.in.: — edukacja i informowanie o zbiorach (uzupełnienie luk w wiedzy społecznej, szkolenie specjalistów od informacji teologicznej):

• pełniejsza dokumentacja;
• opracowanie, konserwacja oraz zabezpieczenie zbiorów;
• włączenie się w szeroko rozumiany nurt ekumeniczny, przy podkreśleniu wspólnych korzeni narodów europejskich;
• podkreślanie faktu, iż zasoby teologiczne mają ogromny wpływ na rozwój wiedzy i kultury europejskiej.

Osoby, które są zainteresowane tym projektem i pragną pomóc w jego realizacji, proszone są o kontakt z Biblioteką PAT.