Galeria Instytutu Piłsudskiego liczy ponad 250 znanych i ważnych dzieł sztuki, wszystkie obrazy to dary przekazane z myślą o służeniu całej społeczności polskiej w Stanach Zjednoczonych[1] Wśród darczyńców Instytutu Piłsudskiego w Ameryce najważniejsze miejsce zajmuje Aleksander Mełeń-Korczyński — wiceprezes Instytutu, znany kolekcjoner i kurator galerii malarstwa Instytutu[2].

Aleksander Mełeń-Korczyński[3] przekazał 44 dzieła malarskie do Galerii Instytutu, a wśród nich: Czwórka Józefa Chełmońskiego, pierwowzór ogromnego dzieła obecnie wystawianego w Muzeum Narodowym w Sukiennicach w Krakowie[4], zbiór czterech prac Juliana Fałata przedstawiający górskie krajobrazy, część prac Juliusza Kossaka, Karocę z konnymi Jana Matejki, zbiór 13 prac Leona Wyczółkowskiego przedstawiający w większości miasta polskie i Dziewczynkę Stanisława Wyspiańskiego[5].

Kiedy Aleksander Mełeń-Korczyński zmarł w 1977 r. opiekę nad Galerią Instytutu przejął Stanisław Jordanowski, który czynnie działał w Radzie Dyrektorów Instytutu, od 1978 r. pełnił funkcje Sekretarza Zarządu, w latach 1983-1993 pełnił obowiązki prezesa Instytutu. Stanisław Jordanowski był człowiekiem wielu talentów, ale najbardziej zapamiętany został jako znany kolekcjoner sztuki polskiej[6].

Intensywnie opiekował się zbiorami artystycznymi Instytutu, wiele pisał na tematy związane z historią sztuki polskiej do codziennej gazety „Nowy Dziennik” wydawanej od początku lat 70-tych ubiegłego wieku w Nowym Jorku. Do galerii Instytutu przekazał znane dzieła: Lutnistę Stanisława Wyspiańskiego oraz obraz Leopolda Gottlieba pt. Piłsudski na pozycji pod Kostiuchnówką[7].

Kolekcja sztuki przekazana Instytutowi przez Aleksandra Mełeń-Korczyńskiego ma jeden warunek przyjęty przez Radę Instytutu Piłsudskiego — nie może być przekazana do Polski a ma służyć Polakom w Stanach Zjednoczonych.

Z kolei kolekcja Stanisława i Zofii Jordanowskich nie przetrwała w całości i po śmierci małżonków została sprzedana.

Aleksander Mełeń-Korczyński

Niezwykle dodatnia postać Aleksandra Mełeń-Korczyńskiego jest tym ciekawsza, że obrazuje typowe inteligenckie środowisko kresowe, mocno zabarwione duchem patriotycznym. Jak wielu z jego generacji, był Polakiem z wyboru, synem ukraińskiego działacza socjalistycznego i matki Polki.

Urodził się 9 czerwca 1909 r. na kijowszczyźnie, w majątku Władysławów-ka, w powiecie bogusławskim. Studia średnie i wyższe ukończył we Lwowie, uzyskując dyplom magistra prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza w 1931, a w 1933 roku dyplom magistra nauk dyplomatycznych. Przez krótki czas pracował w Urzędzie Morskim w Gdyni, następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie bardzo wcześnie zaczyna rozwijać działalność polityczną ramach organizacji studenckich. Jest członkiem komendy głównej Legionu Młodych i uczestniczy w pracach, które doprowadzają do połączenia Legionu Młodych ze Związkiem Polskiej Młodzieży Demokratycznej.

Aleksander Mełeń od młodości wykazuje duże wyrobienie społeczne, ogromną dozę cierpliwości w dyskusjach, łatwość wymowy i dar perswazji. Ma talent zjednywania sobie kolegów i przyjaciół. Jest poważany na równi przez zwolenników jak i przeciwników. Jako Polak z wyboru, koncepcję wschodnią Józefa Piłsudskiego przyjął za swoje polityczne credo, któremu do śmierci pozostał wierny[8].

Gdy losy wojenne rzuciły go przez Węgry do Francji, natychmiast znalazł się w szeregach Oddziału Rozpoznawczego polskiej 2. Dywizji Strzelców Pieszych. Po upadku Francji przekracza granicę szwajcarską i zostaje internowany. W Szwajcarii organizuje i prowadzi ośrodki szkoleniowe dla żołnierzy 2-giej Dywizji. Jest wykładowcą w Polskim Obozie Uniwersyteckim we Fryburgu i kierownikiem tego obozu, grupuje wokół siebie szerokie koło studentów-żołnierzy, których wychowuje w duchu zasad postępowych i niepodległościowych. Jednocześnie kontynuuje swe studia prawnicze we Fryburgu, uzyskując doktorat z prawa międzynarodowego.

W pierwszych latach po wojnie, pod przybranym nazwiskiem, Korczyński rozwija żywą działalność publicystyczną, a jego liczne artykuły ukazują się głównie na łamach „Wiadomości londyńskich” i w paryskiej „Kulturze”. Spis bibliografii wydany przez paryski Instytut Literacki najlepiej obrazuje szerokie zainteresowania Korczyńskiego sprawami Polski oraz jego troskę o szerzenie wiedzy o Polsce i o ułatwianie w przekazywaniu jej za granicą. Tak więc Pologne 1919-1939 to encyklopedyczny podręcznik spraw polskich dla dziennikarzy europejskich[9].

Zastanawia się nad rolą Polski w razie ponownego konfliktu światowego: „Być albo nie być. Kraj w kolaboracji z Rosją. O właściwy stosunek Emigracji do Kraju. Krytyka koncepcji neutralności Polski w przyszłym konflikcie[10]. Poświęca też wiele uwagi autorom niemieckim, którzy podejmują debatę nad rolą Niemiec[11]. Również zajmuje się tłumaczami polskiej literatury na niemiecki.

Dodatkowe pisma Korczyńskiego wiążą się z jego pobytem w Szwajcarii: Polonica szwajcarskie. 1939-1947[12] oraz bibliografia prac profesora Edwarda Crosa na podstawie materiałów znajdujących się w seminarium slawistycznym uniwersytetu Fryburskiego.

W 1952 r. przyjeżdża do Stanów i osiedla się w Nowym Jorku. Zaczyna tu pracować dla Radia Wolna Europa i angażuje się z ogromnym oddaniem w prace Instytutu Piłsudskiego. Jednocześnie jest profesorem Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie.

Profesor Wacław Jędrzejewicz w swojej mowie pożegnalnej po zbyt wczesnej śmierci Korczyńskiego w 1977 r. podkreślił następująco jego związek z Instytutem Piłsudskiego:

Praca nad badaniem najnowszej historii Polski zawsze porywała Korczyńskiego. Znał tę historię dobrze i miał dobre, naukowe podejście do niej, uzyskane w znakomitym uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Był tam jako młody człowiek asystentem przy katedrze nauki o państwie i tam jego ścisły umysł poznał metodę pracy naukowej. Swą wiedzę naukową w pełni wykorzystał w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku[13].

Korczyńskiego określano jako szczerego przyjaciela, mądrego człowieka i gorącego polskiego patriotę.

Stanisław Jordanowski

Urodził się w Wadowicach w 1914 r. Gimnazjum ukończył w Krakowie w 1933 r., a następnie Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie, po czym wstąpił na Uniwersytet Jagielloński, gdzie ukończył prawo, otrzymując dyplom w 1939 r., tuż przed wybuchem wojny.

Po zakończeniu kampanii wrześniowej udało mu się przedrzeć na Litwę, potem do Rygi, a dalej przez Szwecję w grudniu 1939 drogą morską do Anglii. W styczniu 1940 r. wrócił na kontynent, do Francji i brał udział w kampanii, dowodząc plutonem działek w ramach 2. Dywizji Strzelców Pieszych. W czasie akcji dostał się do niewoli, skąd uciekł i w Montpellier działał jako oficer szkoleniowy.

W 1943 r. przybył do Londynu i po egzaminie konkursowym odbył roczny kurs dyplomatyczno-konsularny z perspektywą stanowiska konsularnego w Brukseli, ale losy wojenne i zmiany polityczne, które nastąpiły na kontynencie europejskim te plany pokrzyżowały, więc został przydzielony do Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych w Londynie aż do demobilizacji w 1947 r. w stopniu kapitana. Był jednym z organizatorów Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Anglii, oraz Polskiego Ruchu Wolnościowego „Niepodległość i Demokracja”. W czasie wojny i zaraz po wojnie otrzymał szereg odznaczeń, polskich, angielskich i francuskich.

W 1951 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, osiedlając się w Nowym Jorku, gdzie pracował dla dużej ubezpieczalni, a poza pracą zawodową zaangażował się w działalność społeczno-polityczną polsko-amerykańskich organizacji, między innymi, jako jeden z dyrektorów Kongresu Polonu Amerykańskiej. Jednak jego najbardziej intensywna działalność społeczna była związana z Instytutem Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku, gdzie od wczesnych lat siedemdziesiątych był członkiem Rady, a przez ostatnich dziesięć lat życia, od 1983 prezesem, aż do swojej tragicznej. śmierci w Hiszpanii 24 lipca 1993. Stanisław Jordanowski był znawcą sztuki — malarstwa — i w 1988 r. wydał Vademecum malarstwa polskiego[14]. Poza tym publikował wiele, między innymi szereg artykułów związanych z malarstwem.

Aleksander Mełeń-Korczyński i Stanisław Jordanowski dobrze się zasłużyli dla Instytutu Piłsudskiego w Ameryce. Poprzez swoje działania zabezpieczyli i przechowali dla przyszłych pokoleń cenne dzieła polskich artystów, które rozsławiają polską sztukę w Stanach Zjednoczonych[15]. Polacy i Amerykanie polskiego pochodzenia mogą podziwiać te ważne dla polskiego dziedzictwa narodowego dzieła sztuki w nowej siedzibie Instytutu Piłsudskiego w Ameryce przy 138 Greenpoint Ave. na Brooklynie.