11

Obrady

W toku jej obrad sesji omawiano i rozstrzygano niemal wyłącznie sprawy, które można by określić jako rutynowe, a więc sprawozdania sekretariatu, skarbnika, komisji rewizyjnej, biura prasowego, komitetu redakcyjnego broszury dziesięciolecia, poszczególnych instytucji członkowskich, propozycje dotyczące miejsca następnej sesji.

Przełom polityczny w Polsce

Z zaprotokołowanych z reguły bardzo skrótowo informacji o dyskusji nad tymi tematami wynika, że różni uczestnicy kilkakrotnie poruszali kwestie kontaktów i współpracy z instytucjami krajowymi. Z zapisów protokolarnych można wnioskować, że trzy miesiące po czerwcowych, częściowo wolnych, wyborach w kraju, i w niespełna miesiąc po powołaniu pierwszego po wojnie niekomunistycznego rządu w Polsce, w środowisku Stałej Konferencji pojawiły się przejawy zmiany nastawienia wobec sytuacji w kraju.

Pojawiły się reakcje pozytywne, przejawiające się pierwszymi wyjazdami do Polski, nawiązywaniem kontaktów z niektórymi instytucjami krajowymi, wysyłaniem własnych wydawnictw na oficjalne wystawy w kraju. Równocześnie przetrwały tendencje do podtrzymywania nadal co najmniej wysoce nieufnego lub niemal wrogiego nastawienia do aktualnego stanu rzeczy w kraju (nazywanie państwowych instytucji organizujących wystawy „agencjami reżymowymi”, podejrzewanie urzędników konsulatów państwa PRL do końca 1989 r. o kontynuowanie dążenia do rozbicia emigracji, podejrzewanie instytucji członkowskich Stałej Konferencji podejmujących pierwsze kontakty z krajem o „wyłamywanie się z postawy niepodległościowej”, czy o „uleganie reżymowym zakusom”, i wzywanie ich do opuszczenia Stałej Konferencji). [...]

Nowym elementem w przebiegu sesji było przeprowadzenie części obrad w trzech komisjach: muzealnej, archiwalnej i bibliotecznej. Bardzo krótkie relacje dotyczące tych obrad zawarte w protokole świadczą o tym, że w każdej komisji w różnych kontekstach pojawiał się problem kontaktów z krajem, a także w każdej komisji zastanawiano się nad sposobami ulepszenia metod i techniki współpracy między instytucjami członkowskimi. Warto jednak zauważyć, że na kolejnych sesjach nie powracano już do praktyki obrad w komisjach.

Pomnik Katyński

W dwóch ostatnich dniach sesji jej uczestnicy wzięli udział w Londynie w uroczystościach pod Pomnikiem Katyńskim i w złożeniu wieńca pod Pomnikiem Nieznanego Żołnierza oraz w akademii, będącej manifestacją suwerenności Emigracji, pod hasłem „Pamiętamy i przypominamy” w centrum konferencyjnym w Wembley. [...]

Wystawa

XI Sesja nie obejmowała wyodrębnionej części naukowej. Natomiast w pierwszym dniu obrad w Bibliotece Polskiej, w gmachu Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Londynie, uczestnicy sesji mogli obejrzeć wystawę zbiorów Mariana Dąbrowskiego oraz wysłuchali jego referatu pt. Koncepcja i metodologia w pracach kolekcjonera. Był to jedyny referat w toku tej sesji.